Бесбармақ

Моңғолия қазақтарының дәстүрлі етті тағамы. Бесбармақ отбасылық мейрамдар немесе қонақтарды қарсы алған кезде әзірленеді. Сыйлы қонаққа бас, жамбас тартылады. Кей өлкеде еттің сорпасы қатықпен езіліп қоюландырылған тұздықпен беріледі.

Қуырдақ

Қазақтар, моңғолдарда ет сарымсақпен қуырылып берілетін дәстүрлі тағам. Қуырдақ жаңадан сойылған қой немесе сиыр және жылқы етінен: бауыр, жүрек, өзге еттерден әзірленеді. Қазіргі кезде тағамға картоп, сәбіз, бұрыш көкөністерін қосады. Ұн қуырдақ, қара қуырдақ, картоп қуырдақ сияқты бірнеше түрі бар.

Қазы, қарта

Түркі халықтары арасында дәмді тағам ретінде саналатын, жылқы етінен дайындалатын шұжық. Жылқының ішегіне қабырға етін салу арқылы дайындалады.

Қарта – жылқының ішекке тығылған еті. Жуылып, тұздау арқылы дайындалады. Піскен күйде ұсынылады. Қазы мен қарта көбінесе бірге пісіріледі және бір үлкен тағам ретінде ұсынылады.

Сірне

Сірне бағланның етін қазанға жілік-жілігімен қуырып даярлайтын қазақтың дәстүрлі асы. Ол көбінесе сыйлы қонақтарға арналып әзірленеді. Үйітілген бас-сирақ, ішек-қарны, мүшеленіп бұзылған еті түгелдей қазанға салынып, малдың өз іш майына және еттің өз сөліне бұқтырылып пісіріледі. Ол үшін қазанның бетіне бу шықпайтындай ғып ыдыс төңкеріл, от мейлінше баяу жағылады. Қазанның түбі күймес үшін аздап қана су құюға болады.

Жал

Бұл жылқы жалының майы. Жылқының жалын алған кезде, мойынның біраз еті алынады. Жылқы етінің майлы кесегі болып саналады. Қақталып пісіріледі де, суық күйінде ұсынылады. Жал сиырдың сан еті – жаямен беріледі.

Қымыз

Биенің сүтінен дайындалатын қышқыл сүт өнімі. Қазақтардың, моңғолдардың дәстүрлі сусыны болып табылады. Моңғолияда ең танымал қымыз ол – Булган аймағының қымызы. Ал, Баян-Өлгий аймағында қыс мезгілінде де қымыз сатылады.

Айран, құрт

Айран түркі халықтарының қышқыл сүт өнімінің түрі. Ал, құрт сүт өнімдерінен жасалатын тағам. Қақталған және қатты ірімшікті ашытқыда қайнатылған сүттің негізінде жасайды. Сүзбені кішігірім бөліктерге бөледі. Кейін оларды тақтаға жайып, екі-төрт күн кептіреді. Дәмі тұзды және оны ұзақ уақыт сақтауға болады.

Көшпенді халықтарда құрт әртүрлі болып келеді. Барлығы бірегей қатықтың ашытқысына және бастапқы шикізатқа, яғни сүтке байланысты.

Бауырсақ

Қазақтардың және басқа түркі халықтардың ұннан жасалатын дәстүрлі тағамы. Әдетте тұщы немесе ашытқан қамырдан шағын дөңгелек немесе шаршы бәліштер жасалып, қазанда пісіріледі.

Талқан, женті

Ұсақталып қуырылған арпа. Талқан қасиетті өнім болып саналады.

Жент — шай дастарқанына қойылатын ұлттық тағам. Жент қыста қатпайтын, жазда бұзылмайтын, әрқашан дәмі мен нәрін сақтайтын, соған орай көшпелі халықтың дастарқанынан үлкен орын алған тағам.

Қаймақ

Қышқыл сүт өнімі. Пісірілген сүттің бетін ашып, салқын жерге қойса, сүт салқындаған сайын оның бетіне қабыршықтанып қаймақ жиналады. Қаймақтың қоюлығы сүттің құнарлығына да байланысты. Сонымен бірге сүттің пісірілуіне де байланысты болып келеді. Оны көбінесе Моңғолия қазақтары нан немесе бауырсақпен жейді.

1 маусым, KAZNEWS. «Абырой атақ шығарады, даңққа жеткізеді» – деген нақыл сөз қазақ халқында бар. Біз әлеуметтік желі қолданушыларынан “Атақ пен абыройдың айырмашылығы неде?” -деген сұрақ қойып жауап іздеп көрдік.

Атақ пен абыройдың айырмашылығы неде?

Jainagul Durvetkhan

Айырмашылығы жер мен көктей.

01/06/2021

Guljazira Bolatqyzy

Абыройдың жанында атақтың құны көк тиын деп ойлаймын…

01/06/2021

Arai'y Coo

Атақты өкімет береді, абройды адам халықтан алады.

01/06/2021

Kagbat Kakhrasul

Абыройлы болсаң атағың шығады. Оған әркім әр түрлі жолмен жетеді. Мысалы спортта керемет нәтиже шығара білсең АТАҒЫҢ шығады. Халыққа адал қызмет істесең АБЫРОЙың артады.

01/06/2021

Jaubai Zulmira

Екеуі мүлде бөлек ұғымдар. Атақтың жаманы да болады. Абыройдың жаман сипаты жоқ деген сияқты айта берсе… Атақсыз да абыройлы болуға болады.

01/06/2021

Ержан Нұрбек

Атақсыз өмір сүруге болады, абыройсыз өмір құр бос.

01/06/2021

Bakhitjan Togtal

Абырой туғанда қанға бітеді. Атақты туған соң табасың.

01/06/2021

Еркебулан Самат Ұлы

Негізі абырой атақтан туады. Айырмашылығы сонда.

01/06/2021

Meirambek Molaigan

Абырой – әркімге туада бірдей беріледі, оны толтырып, шайқалтпай, төкпей ұстау адамдық белгі. Атақ – қоғамдық өмірде берілген немесе қалап алған, мүмкін уақытша тағылган лақап. Атақ – абыройдың сынағы.

01/06/2021

Samat Nasir

Атақ алдамшы, абыройды ел береді.

01/06/2021

Hizat Marjika

Екеуі екі бөлек ұғым. Атақ құмар абыройдан жұрдайлар көп болып кетті ғой.

01/06/2021

Мейрамгүл Хумар

Абырой адамға туа біткен жақсы қасиет, атақ жүре келе тауып алған немесе жабысқан не жақсы, не жаман қасиет

01/06/2021

Sauke Kamen

Атақ даңқтың көк тиын пайдасы жоқ. Адам өмірге келеді кетеді. Бәріміз қонақпыз. Ал адам абыройлы болуы керек.

01/06/2021

Айдос Рашатұлы

Абыройды атаққа айырбастап жібердік ау! Тойдағы бата сұрасаң тілек “Тост” айтатын кей бір ақсақалдарымыз сияқты.

01/06/2021

Saule SI

Атақ абыройды құртады…

01/06/2021

Janibyek Jako

Атақ-жасаған іс қызмет еңбек арқылы келеді. Ал абырой сол іс қызметің қаншалықты адал болғанына байланысты келеді. Атақ ат сүрінгенше..

01/06/2021

Boshu Ye

Абырой – адам бойындағы ең асыл құндылықтардың бірі; кісілік, адамгершіліктің тірегі. Атақ — жеке тұлғаларға немесе ұжым, топтарға қандай да бір атқарған қызметі, сіңірген еңбегі үшін берілетін ресми баға.

01/06/2021

20 мамыр, KAZNEWS. Google 2021 жылдың сәуір айындағы мәліметтер бойынша Моңғолия азаматтарының интернеттен нені көп іздегенін анықтады.

Моңғолияда биыл Google іздеу жүйесіндегі ең танымал сұрау «Siberian Wellness», «Faberlic», «Herbalife» сияқты желілік бизнестер көшбастап тұр. Сондай-ақ, моңғолияның интернет тұтынушылары арасында «Pi Network», «Beurax» қатарлы крипто алаяқтық схемаларына деген сұраныстар жоғары болыпты.

Сонымен бірге моңғолиялықтар «E-mongolia», «Ard Coin», «DAX», «1xBet», Төтенше комиссияның шешімі, 2020 жылғы Парламент сайлауының кандидаттары, АҚШ Президентінің сайлауы, Үкіметтен азаматтарға үлестірген 300 000 төгрөг туралы мәліметтер және коронавирусқа байланысты ақпараттарды көп іздеген.

Естеріңізге салсақ, Моңғолияда Facebook әлеуметтік желісін 2,5 миллион, Instagram желісін 670 мың, Linkedin -де 220 мың және Twitter желісін 74 мың адам белсенді тұтынады.

17 мамыр, KAZNEWS. Ethereum крипиовалютасының негізін қалаушысы 27 жастағы Виталик Бутерин әлемдік миллиардерлер қатарына қосылды.

Бутерин ресми түрде тарихтағы ең жас крипто-валюта миллиардері және өзін-өзі жасаған екінші жас миллиардер атанып отыр.

Жаңа миллиардер Виталик Бутерин 2013 жылы 19 жасында ethereum-ді жасап, 2015 жылы криптовалюта нарығына таныстырған. Қазір оның дижитал әмиянында 333,500 ethereum сақтаулы тұр. Мамыр айының алғашқы аптасында аталмыш криптовалютаның бір данасы $3,500 ға жетіп, Бутеринның капиталы $1.1 миллиардты құраған болатын.

CoinMarketCap мәліметі бойынша 2021 жылдың қаңтарынан бастап Ethereum бағасы 375% -ға өсті. Криптовалюта нарығындағы барлық Еthereum-нің құры $403 миллиардға жетті.