Дерек
Сұлтан Тәукейұлының «Сеңгір таулар» романы туралы
Published
3 years agoon
17 қараша, KAZNEWS. Моңғолияның еңбек сіңірген мәдениет қайраткері, Моңғолия жазушылар одағы сыйлығының иегері, Мемлекет, қоғам қайраткері Сұлтан Тәукейұлының «Сеңгір таулар» романынан үзінді ұсынамыз.
Ғалым, жазушы, аудармашы, драматург Сұлтан Тәукейұлы повесть, драма, әңгіме, роман сияқты әдебиеттің барлық жанрларында жазып, өз оқырманын тәнті еткен кейінгі буынға үлгі боларлық қаламгер.
Жазушының «Арман тау», «Арыстардың арманы», «Алмас қылыш» романдары қазақ оқырмандарына танымал.
Сондай-ақ «Тағылым» атты ғұмырнамалы эссе романы арқылы 2019 жылы Моңғолия Үкімет орнының Д.Нацагдорж атындағы сыйлығына ие болды. Бала кезінен жазушы болуды армандаған. Сол арманы 40 жылдан кейін орындалған. Әдеби бастамасын 1963 жылы алғаш аударма арқылы бастаған. Тарихи тақырыпты таңдаған жазушы алғашқы романның 1-ші кітабы «Сүмбэр уулс» (Көк сеңгір) атпен 1986 жылы, 2-ші кітабы «Уулын шуурга» (Тау бораны) атпен 1991 жылы басылып моңғол тілінде жарық көрді. (Қәзірде Д.Нацагдорж атындағы Ұланбатыр қаласының Орталық кітапханасы хорында маңғол тілінде сақтаулы.)
Сондай-ақ 2006 жылы Моңғолияның таңдамалы шығармаларының 108 томының қатарына енді. 2019 жылы жазушының өз аудармасы бойынша өңдеп, өзгерістер енгізе толықтырыла қазақ тілінде басылды.
Моңғолиядағы қазақтардың 1900 жылдан басталған қоғамдық және саяси құрылымын, халқының тұрмысын, мәдениетін, әдет-ғұрпын баяндайды. Сол кездегі қазақтың алдыңғы қатарлы қайраткерлерін, тарихи тұлғалары келешек ұрпақтар үшін күресін көркем әдеби кейіпкерлер арқылы жеткізеді.
Ең кедей күңнен мемлекет қайраткеріне дейін жоғарлаған Бектас, Мерген сияқылды қазақ пен урианхай халқының тұрмысын бейнеленген. Сондай-ақ сол кездегі монғол қоғамының алғашқы 50 жылындағы өзгерістерді көрсетеді. Революцияға дейінгі феодалдық қоғамның бейнесі, Октябрь төңкеріс әсері, ақ-қызылдың күресі, 1930 жылдардағы халықтық революциядан кейінгі қуғын-сүргін сияқты барлық кезеңді қазақ халқы қалай бастан кешіргенін сол замандағы халық жанашырларының күресуімен Моңғолияның партия органдарының қолдауымен Баян-Өлгий аймағын құрғанымен аяқталады.
КӨКСЕҢГІР (Бірінші кітап)
«Бейқұт өмірді аңсау» атта аңыз немесе бет ашар
Бірінші бөлім. ЕСКЕКСІЗ ҚАЙЫҚ
1. Кір жуып, кіндік кескен жер
2. Салтанат
3. Дау
4. Қарымта
5. Қапаста
6. Реніш пен қуаныш
7. Жат жақсы ағайынан таныс болса
8. Қоңторғай тіршілік
9. Келелі кеңес
10. Қанды кек
11. Тамшы тердің құны
12. Тоғыз жолдың торабы
13. Алыс сапар
Екінші бөлім. БАҚТАЛАС
1. Өткен күндер күмбірі
2. Жолы үлкен адам
3. Құлшаылық
4. Есекдәме
5. Жер мен көктің жеті қаты
6. Әліп, бидің кереметі
7. Қажылық парыз
8. Оралу
9. Өшпенді ел
10. Шожыға барар жол
11. Жау қайда деме жар астында
12. Өрікті көлдің толқыны
13. Бітер істің басына, жақсы келер қасына
14. Ата мекенде
15. Жау жағадан алғанда бөрі етектен алады
16. Құн
17. Қасірет
18. Өліп тірілген адам
19. Сергелдең
Үшінші бөлім. КҮРЕС
1. Алысты көздеген адам
2. Шақырусыз қонақ
3. Үкірдайдың мөрі
4. Жауынның алды дауыл
5. Орнын таппаған билік, опық жеген халық
6. Мешін жылғы жұт
7. Әкемнің қамшысы
8. Өлгий өткелінде
9. Сәтті кездесу
10. Кіші Иван деген кім?
11. Сағсайдың құйғанында
12. Жаралы таулар
13. Қыран бүркіт қияда өледі
14. Аманат
«Ақиқат» әңгіме немесе аяқтау
ТАУ БОРАНЫ (Екінші кітап)
Бірінші бөлім. АЛАН-ЕЛЕҢ
1. Табынар тәңірім
2. Түмен жұрттың тілегі
3. Қыста еріген қар
4. Бөтен есім, бөгде адам
5. Көңілдің нәзік пернесі
6. Бір күнгі танысқы мың күн сәлем
Екінші бөлім. АЛАСАПЫРАН
1. Махаббат қызық мол күндер
2. Шайтанның ойнағы
3. Сағыныш
4. Жаңалықтың жаршысы
5. Қызу әңгіме, қызылкеңірдек талас
6. Үзілмеген үміт
7. Таңғажайып дүние
8. Дырдулы той, дүбірлі түн
9. Алысты жақындатқан күндер
10. Өгдеп келген қонақ
11. Ақбайдың тапқан ақылы
12. Ант
13. Ана жұрт, ата мекен
14. Арылмаған сор, ашылмаған бақ
15. Күздің ащы ыстығы
16. Қаздар қайтып келеді
17. Қобалжу
18. Алтайдан Анадолға дейін
19. Құлазу
Үшінші бөлім. ҚАРА БОРАН
1. Тау бораны
2. Қайта қауышар ма екенбіз?
3. Абақты үйі, азапты тергеу
4. Тарығу
5. Зарығу
6. Торығу
7. Ұмыталмас кездесу
8. Сенім
9. Медеу
10. Тосын қонақ
11. Асыл мұрат
Материалды дайындаған: Рая Жақынбекқызы
БӨЛІСУ:
Дерек
Түркі мемлекеттері ұйымының 10-саммиті аясында 12 құжаттарқа қол қойылды
Published
1 year agoon
November 3, 2023Түркі мемлекеттері ұйымының 10-саммиті аясында 12 құжаттарқа қол қойылды, деп хабарлайды qazradio.fm Ақорданың баспасөз қызметіне сілтеме жасап.
Түркі мемлекеттері ұйымының 10-шы саммиті аясында қол қойылған құжаттар тізімі:
1. Астана Актісі;
2. Түркі мемлекеттері ұйымы 10-шы саммитінің декларациясы;
3. Өзбекстан Президенті Шавкат Мирзиёевті «Түркі әлемінің ең жоғарғы орденімен» марапаттау туралы мемлекеттер басшыларының шешімі;
4. Түркі әлемінің қаржы орталықтары мәртебесін беру туралы мемлекеттер басшыларының шешімі;
5. Түркі ынтымақтастығы ұйымдарының жаңа туларын қабылдау туралы шешім;
6. Тағайындаулар туралы мемлекеттер басшыларының шешімі;
7. Экономикалық ынтымақтастық ұйымына Түркі мемлекеттері ұйымының байқаушы мәртебесін беру туралы шешім;
8. 6 ақпан – Табиғи апаттар құрбандарын еске алу және Түркі мемлекеттері ұйымының ынтымақтастығы күні деп бекіту туралы шешім;
9. Түркі мемлекеттері ұйымы Хатшылығының бюджетін басқару ережесі туралы шешім;
10. «Түркі мемлекеттері ұйымы Тұрақты өкілдері жөніндегі ережені» әзірлеу туралы шешім;
11. Түркі мемлекеттері ұйымына мүше мемлекеттердің тиісті мекемелері арасындағы метрология саласындағы ынтымақтастық туралы хаттама;
12. Түркі мемлекеттері ұйымының 2023-2027 жылдарға арналған көлік байланысы бағдарламасын іске асыру жөніндегі бірлескен іс-шаралар жоспары (жол картасы).
БӨЛІСУ:
05 қыркүйек, KAZNEWS. Айдың бетінде күн батып, түн басталған кезде Үндістанның қондырғыш станциясы мен өздігінен жүретін станциялары «ұйқы» режиміне көшеді.
Үндістанның Ғарышты зерттеу ұйымы (ISRO) ай бетіндегі күн батып, түн басталғаннан кейін, станциялары шамамен 22 қыркүйекте қайта жұмыс істей бастайды деп хабарлады.
Жоғарыда аталған станциялардың батареялары күн сәулесімен қуатталады.
Айдағы бір тәулік төрт аптадан астам уақытты құрайды.
23 тамызда Үндістанның «Чандрайан-3» станциясы «Викрам» қондырғышын айға сәтті қондырған.
Викрам станциясының корпусына бекітілген Прагяан өздігінен жүретін станциясы ай бетінде жұмыс істей бастады.
БӨЛІСУ:
24 шілде, KAZNEWS. Жоғарғы суреттегі азамат әйгілі актер Кристиан Бэйл. Ол шілде айында батыс Моңғолияда саяхаттап, көшпенділердің салт дәстүрімен танысып қайтты.
Сонымен Кристиан Бэйл деген кім?
Кристиан Чарльз Филип Бэйл (ағылш. Christian Charles Philip Bale; 30 қаңтар 1974, Пембрукшир, Уэльс, Ұлыбритания) — ағылшын актері. Алғашқы кинокарьерасын тәуелсіз шағын жобалардан бастаған.
Бейл 13 жасында Стивен Спилбергтің «Күн Империясы» (1987) фильмінде ойнаған ролінде алғаш рет көрермен көзіне түсті. 2000 жылы «Америкалық Есалаң» картинасында қанішер Патрик Бэтменді сомдаған үшін кино сыншылар назарына ілікті. Ол «Машинист» (2004) киносында Тревор Резникті ойнау үшін 63 фунт салмақ тастайды, сол үшін оған актерлік шебері үшін жақсы абырой алып келеді.
Кристиан Бейл Кристофер Нолан режиссерлік еткен «Бэтмен: Бастама» (2005), «Қара сері» (2008) және «Қара сері: Жандану» (2012) трилогиясында Брюс Уэйн/Бэтменді ойнағаннан кейін көпшілікке таныла бастады. «Күрескер» (2010) биографиялық фильмінде Дикки Эклундты сомдағаны үшін Бейл сыншылардан жақсы баға алды және бірнеше марапаттарға ие болды, соның ішінде бірінші рет Екінші пландағы үздік ер ролі номинациясы бойынша Оскар және Алтын глобус сыйлықтарының иегері атанады және Екінші пландағы үздік ер ролі үшін АҚШ Гильдия киноактерлер сыйлығымен марапатталынады.
2013 жылы «Америкалық сергелдең» драмалық комедиясында ойнайды, сол үшін Бейл екінші рет Оскар номинациясына түседі және бұл номинация бірінші рет үздік ер ролі үшін еді.
БӨЛІСУ:
Дерек
Футзалдан ел біріншілігіне қатысқан футболшылардың орташа жасы – 23 де
Published
2 years agoon
April 6, 20236 сәуір, KAZNEWS. Моңғолия Президентінің қолдауымен Дорноговь аймағының Сайншанд қаласында ұйымдастырылған футзалдан 21 аймақтар арасындағы «Ұлттық кубок-2023» ел біріншілігі аяқталды.
Баян-Өлгий аймағының құрамасы алғаш рет 4 -ші орынға тұрақтап, 1 миллион 500 мың төгрөг ақшалай сыйлықмен марапатталды.
Казньюс ақпарат агенттігі аталмыш ел біріншілігіне қатысқан ойыншылардың орташа жасын есептеп шығарды.
Казньюс сараптамасына сүйенсек, К.Наурызғажы бапкерлік еткен футболшыларымыздың орташа жасы – 23 де.
Ең кішкенесі 16 жаста, ең үлкені 32 жаста екенін байқауға болады.
Н.Халук 16, З.Капитрон 17, Т.Серлан, С.Ердос, М.Айболат, Е.Ақжол 21, Т.Бақыт 22, Қ.Дәуренбек, Қ.Ерқанат 23, М.Ертіс, Т.Ақжол 25, А.Айдын 26, Б.Ертіс 29, А.Тұрар 32 жаста.
БӨЛІСУ:
Бізге жазылыңыз
Ғабит Қойшыбаев Моңғолияның СҚ министрлігінің Мемлекеттік хатшысымен кездесті
Саймон Коуэлл: Бұл жігіт осылай ән айтуы керек. Маған шоу өте ұнады
Моңғолияда 28 маусымда парламент сайлауы өтеді
Моңғолия халқының саны 3,5 миллионға жетті
Президент сұхбаты талқыланды
Қасым-Жомарт Тоқаев: Біз озық ойлы ұлт ретінде тек қана алға қарауымыз керек
Ұлттың ұлы жиынына айналған Дүниежүзі қазақтарының бес құрылтайы (1992ж. -2017жж.)
Колледждегі қысқы сессия
ТАҒЫЛЫМЫ ЕРЕН БІЛІМ МЕКЕНІ
1 дана КАРТОП + 1 қасық БАЛ = желке мен мойындағы ТҰЗДЫ кетіреді
СУЫҚ ТИІП АУЫРҒАНДА ЖІБЕРЕТІН 10 ҚАТЕЛІК
Калифорния мемлекеттік унивеситетінің профессоры, доктор ТАНАЙҰЛЫ ЕРТАЙ
ШҰҒЫЛ: Баян-Өлгийде коронавирус жұқтыруы мүмкін деген күдікті тіркелді
Әуез Таштуанұлы – Моңғолиядағы қазақ ұшқышы
Заманбек Абдуллинұлы: Аптасына бір рет отын салатын пеш жасап шығардық
Үш ойғырдың басынан ел көшкенде…
«Жас қазақ» жазғы этно-лагері – бір үйдің баласындай…
Бекнұр Қалиұлының Қырғызстандағы халықаралық турнирде чемпион атанған сәті
Мен сені сүйдім – Нұрсұлтан Төлеубай
Тұрды Төлекенұлы туралы деректі фильм жарыққа шықты
Қоғам қайраткері Жеңісхан Дүзелбайұлы туралы деректі фильм һәм 10 дерек
FIFA World Cup Qatar 2022 | Official Song
KOBA & NY-ZA – NE BOLDY SAGAN
Төлеген Жапарұлының “Ай хой 25” атты ән кеші өтеді
Сөзге тиек
Түркі мемлекеттері ұйымының 10-саммиті аясында 12 құжаттарқа қол қойылды
Түркі мемлекеттері ұйымының 10-саммиті аясында 12 құжаттарқа қол қойылды, деп хабарлайды qazradio.fm Ақорданың баспасөз қызметіне сілтеме жасап. Түркі мемлекеттері ұйымының...
Айдағы Үндістанның станциясы «ұйқы» режиміне көшеді
05 қыркүйек, KAZNEWS. Айдың бетінде күн батып, түн басталған кезде Үндістанның қондырғыш станциясы мен өздігінен жүретін станциялары «ұйқы» режиміне көшеді....
Кристиан Бэйл батыс Моңғолияға саяхаттады. #Бэтмэн😀
24 шілде, KAZNEWS. Жоғарғы суреттегі азамат әйгілі актер Кристиан Бэйл. Ол шілде айында батыс Моңғолияда саяхаттап, көшпенділердің салт дәстүрімен танысып...
Футзалдан ел біріншілігіне қатысқан футболшылардың орташа жасы – 23 де
6 сәуір, KAZNEWS. Моңғолия Президентінің қолдауымен Дорноговь аймағының Сайншанд қаласында ұйымдастырылған футзалдан 21 аймақтар арасындағы «Ұлттық кубок-2023» ел біріншілігі аяқталды. ...
Таба аласыз ба? Моңғолияда ілбіс суретке түсіп қалды
Ұлыбританиялық DailyMail басылымы америкалық фотограф Макса Воның суретін жариялады. Суретте Алтай тауларының тау-тасты шатқалында сирек кездесетін ілбіс түсірілген. Ерекше ілбісті...
1903-2023 жыл аралығындағы қоян жылында есте қалған оқиғалар
06 қаңтар, KAZNEWS. Қоян жылы– барыс жылынан соң, ұлу жылынан бұрын келетін мүшел есебінің төртінші жылы. Қоян қазақтың шаруашылық тарихында...
Жылдың үздік 10 оқиғасы – KAZNEWS
24 желтоқсан. KAZNEWS ақпараттық агенттігі жыл сайын «Жылдың үздік 10 оқиғасын» анықтауды дәстүрге айналдырған. Агенттіктің көзқарасы бойынша 2022 жылдың үздік...
Тұрды Төлекенұлы туралы деректі фильм жарыққа шықты
04 желтоқсан, KAZNEWS. Көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері, Қобда беті қазақтары (Монғолия) арасынан мемлекеттік лауазым атқарған алғашқы қайраткерлердің бірі Тұрды...