05 қазан, KAZNEWS. Мемлекет және қоғам қайраткері, халқының адал перзенті, Моңғолияның Баян-Өлгий аймағын құруға атсалысқан қайраткерлердің бірі Жеңісхан Дүзелбайұлы туралы деректі фильм жарық көрді. Қазақстан тарихы жобасы хабарлады.
«Әулет» сериясымен түсіріліп жатқан деректі фильмдер топтамасының бұл жолғы саны Жеңісхан Дүзелбайұлына арналыпты.
Фильмнің авторы – Алтынбек Құмырзақұлы. Фильмде аңыз тұлғаның өмір жолы мен елдік жолындағы күресі толықтай баяндалған.
Туындыда ел көп біле бермейтін деректер қамтылған.
«Қазақстан тарихы интернет-жобасы жыл басында «Әулет» жобасын түсіруді қолға алған болатын. Бұл бағдарлама қазақтағы текті (аристократ) кім, ол қалай қалыптасады деген гамлетті сұраққа жауап іздейді. Бағдарлама аясында Шоқан Уәлиханов, Абай Құнанбайұлы, Ыбырай Алтынсарин, Махамбет Өтемісұлы, Кенесары Қасымұлы, Әлихан Бөкейхан, Ахмет Байтұрсынұлы, Мұстафа Шоқай, Бауыржан Момышұлы, Мұқағали Мақатаев тағы басқа алыптар әулеті туралы фильмдер түсірді. Кезекті фильмімізді Моңғолия қазақтарына белгілі тарихи тұлға, аңыз адам, Баян-Өлгей аймағын құруға атсалысқан қайраткерлердің бірі – Жеңісхан Дүзелбайұлына арнадық» – дейді А. Құмырзақұлы.
Жоба жетекшісінің айтуынша, «Әулет» бағдарламасы арқылы жастарға зиялы ұғымының мағынасын ұғындырып, болашақ ұрпақтың бойына ұлтжандылық қасиет ұялатып, тарихты қастерлеуге шақырады.
Жеңісхан Дүзелбайұлы туралы 10 дерек
Жеңісхан Дүзелбайұлы – 1906 жылы Баян Өлгий аймағының Улаанхус сұмынының Дайын өлкесінде Дүзелбайдың тұңғыш ұлы болып дүниеге келген.
Әкесі ерте қайтыс болып жастайынан жетім қалған. Шешесі Әніштің қолында бауырлары Әзімхан, Жүнісхан, Мінісхан, Рысхандармен бірге тәрбиеленді.
Жеңісхан өз бетінше арабша хат танып, Ақбалшықта малдың шикізатын алатын Иван деген орысқа қызметке кіріп, малдың өнімін жинады.
1930-жылы Кеңес Одағының астанасы Мәскеу қаласындағы Шығыс еңбекшілерінің коммунистік университетіне (КУТВ) оқуға түсіп, 1932-жылы бітірді. 1932-1936 жылы Шеруші хошууның сауда бөлімшесінің бастығы.
1936-1940 жылдары Қобда аймағының Сауда ұйымының бастығы қызметірін атқарады. 1940-жылы Ұлы Хуралдың 8-съезіне өкіл болып қатысады.
1943-1951 жылдары Баян-Өлгий аймағының басшысы. 1951-1964 жылдары авто өртеңнің аймақтық бөлімшесі, Монголбанктің аймақтық бөлімшесі бастығы қызметтерін атқарып, 1964-жылы дербес зейнеткерлікке шығады.
Мемлекеттік Ұлы Хуралдың 8, 9, 10-съездеріне, МХРП-ның 11, 12, 17, 18-сьездеріне делегат болып сайланған.
Шығыс Түркістанды азат ету майданына қатысып, неміс маузерімен сыйланған.
Монғолия Үкіметі еңбегін жоғары бағалап, «Еңбек Қызыл Ту» орденімен 2 мәрте, «Алтын жұлдыз» орденімен 2 мәрте және «В.И.Лениннің туғанына 100 жыл», «Біз жеңдік», «Жапонияны жеңудің 30 жылдығы» мерекелік медалдарымен марапатталған.
«Халық Революциялық күрестің аға қайраткері» атағына ие болған.
Түркі мемлекеттері ұйымының 10-саммиті аясында 12 құжаттарқа қол қойылды, деп хабарлайды qazradio.fm Ақорданың баспасөз қызметіне сілтеме жасап.
Түркі мемлекеттері ұйымының 10-шы саммиті аясында қол қойылған құжаттар тізімі:
1. Астана Актісі;
2. Түркі мемлекеттері ұйымы 10-шы саммитінің декларациясы;
3. Өзбекстан Президенті Шавкат Мирзиёевті «Түркі әлемінің ең жоғарғы орденімен» марапаттау туралы мемлекеттер басшыларының шешімі;
4. Түркі әлемінің қаржы орталықтары мәртебесін беру туралы мемлекеттер басшыларының шешімі;
5. Түркі ынтымақтастығы ұйымдарының жаңа туларын қабылдау туралы шешім;
6. Тағайындаулар туралы мемлекеттер басшыларының шешімі;
7. Экономикалық ынтымақтастық ұйымына Түркі мемлекеттері ұйымының байқаушы мәртебесін беру туралы шешім;
8. 6 ақпан – Табиғи апаттар құрбандарын еске алу және Түркі мемлекеттері ұйымының ынтымақтастығы күні деп бекіту туралы шешім;
9. Түркі мемлекеттері ұйымы Хатшылығының бюджетін басқару ережесі туралы шешім;
10. «Түркі мемлекеттері ұйымы Тұрақты өкілдері жөніндегі ережені» әзірлеу туралы шешім;
11. Түркі мемлекеттері ұйымына мүше мемлекеттердің тиісті мекемелері арасындағы метрология саласындағы ынтымақтастық туралы хаттама;
12. Түркі мемлекеттері ұйымының 2023-2027 жылдарға арналған көлік байланысы бағдарламасын іске асыру жөніндегі бірлескен іс-шаралар жоспары (жол картасы).
05 қыркүйек, KAZNEWS. Айдың бетінде күн батып, түн басталған кезде Үндістанның қондырғыш станциясы мен өздігінен жүретін станциялары «ұйқы» режиміне көшеді.
Үндістанның Ғарышты зерттеу ұйымы (ISRO) ай бетіндегі күн батып, түн басталғаннан кейін, станциялары шамамен 22 қыркүйекте қайта жұмыс істей бастайды деп хабарлады.
Жоғарыда аталған станциялардың батареялары күн сәулесімен қуатталады.
Айдағы бір тәулік төрт аптадан астам уақытты құрайды.
23 тамызда Үндістанның «Чандрайан-3» станциясы «Викрам» қондырғышын айға сәтті қондырған.
Викрам станциясының корпусына бекітілген Прагяан өздігінен жүретін станциясы ай бетінде жұмыс істей бастады.
24 шілде, KAZNEWS. Жоғарғы суреттегі азамат әйгілі актер Кристиан Бэйл. Ол шілде айында батыс Моңғолияда саяхаттап, көшпенділердің салт дәстүрімен танысып қайтты.
Сонымен Кристиан Бэйл деген кім?
Кристиан Чарльз Филип Бэйл (ағылш. Christian Charles Philip Bale; 30 қаңтар 1974, Пембрукшир, Уэльс, Ұлыбритания) — ағылшын актері. Алғашқы кинокарьерасын тәуелсіз шағын жобалардан бастаған.
Бейл 13 жасында Стивен Спилбергтің «Күн Империясы» (1987) фильмінде ойнаған ролінде алғаш рет көрермен көзіне түсті. 2000 жылы «Америкалық Есалаң» картинасында қанішер Патрик Бэтменді сомдаған үшін кино сыншылар назарына ілікті. Ол «Машинист» (2004) киносында Тревор Резникті ойнау үшін 63 фунт салмақ тастайды, сол үшін оған актерлік шебері үшін жақсы абырой алып келеді.
Кристиан Бейл Кристофер Нолан режиссерлік еткен «Бэтмен: Бастама» (2005), «Қара сері» (2008) және «Қара сері: Жандану» (2012) трилогиясында Брюс Уэйн/Бэтменді ойнағаннан кейін көпшілікке таныла бастады. «Күрескер» (2010) биографиялық фильмінде Дикки Эклундты сомдағаны үшін Бейл сыншылардан жақсы баға алды және бірнеше марапаттарға ие болды, соның ішінде бірінші рет Екінші пландағы үздік ер ролі номинациясы бойынша Оскар және Алтын глобус сыйлықтарының иегері атанады және Екінші пландағы үздік ер ролі үшін АҚШ Гильдия киноактерлер сыйлығымен марапатталынады.
2013 жылы «Америкалық сергелдең» драмалық комедиясында ойнайды, сол үшін Бейл екінші рет Оскар номинациясына түседі және бұл номинация бірінші рет үздік ер ролі үшін еді.
6 сәуір, KAZNEWS. Моңғолия Президентінің қолдауымен Дорноговь аймағының Сайншанд қаласында ұйымдастырылған футзалдан 21 аймақтар арасындағы «Ұлттық кубок-2023» ел біріншілігі аяқталды.
Баян-Өлгий аймағының құрамасы алғаш рет 4 -ші орынға тұрақтап, 1 миллион 500 мың төгрөг ақшалай сыйлықмен марапатталды.
Казньюс ақпарат агенттігі аталмыш ел біріншілігіне қатысқан ойыншылардың орташа жасын есептеп шығарды.
Казньюс сараптамасына сүйенсек, К.Наурызғажы бапкерлік еткен футболшыларымыздың орташа жасы – 23 де.
Ең кішкенесі 16 жаста, ең үлкені 32 жаста екенін байқауға болады.